Lễ Hội cầu ngư Cửa Lò
Lễ hội cầu ngư phường Nghi Hải, thị xã Cửa Lò Hàng năm diễn ra trong hai ngày, ngày 14-15 tháng 3 (âm lịch). Đây là lễ hội lớn của ngư dân địa phương, 2 năm mới được tổ chức một lần. Lễ cầu ngư gắn với tín ngưỡng thờ cúng cá voi, có ý nghĩa tâm linh đối với bà con vùng biển thể hiện tinh thần uống nước nhớ nguồn, cầu cho mưa thuận gió hòa, trời yên biển lặng. Lễ cũng là dịp phát động ra quân đánh bắt vụ cá nam.
Ngày 14, mở đầu lễ hội, địa phương tổ chức các hoạt động tín ngưỡng dân gian theo phong tục của ngư dân tại đền Làng Hiếu – một ngôi đền linh thiêng có từ thời Lê Trung Hưng, nằm ở khối Hải Thanh. Nơi đây cũng đang chôn cất hơn 80 phần mộ cá Ông. Mục đích của phần cúng tế này nhằm cầu cho trời yên biển lặng để ngư dân ra khơi vào lộng được thuận lợi, đồng thời tạo thêm niềm tin và sức mạnh cho ngư dân hăng say bám biển đánh bắt hải sản.
Tiếp đó, dân làng rước dấu ấn của Ngài: Đế vương Sát Hải chàng lại Đại Vương (Thần cai quản biển), Thần cô, Thần Cậu (Thần biển)… ở đền Làng Hiếu ra các thuyền ở cửa lạch để làm lễ phùng nghinh. Lễ rước hoành tráng bắt đầu từ đền Làng Hiếu, diễu hành qua đường lộ chính về phía cầu mới Cửa Hội, sau đó đoàn rước tiếp tục theo đường ven cửa biển đề về bến cảng trung tâm.
Tại đây, ấn Ngài và kiệu rước được đưa lên thuyền lớn, dẫn đầu đoàn tàu các ngư dân chạy hướng ra phía cửa biển lạch Hội. Bàn thờ được trang hoàng hết sức rực rỡ, trang nghiêm. Các nhà đều đặt bàn hương án bày đồ lễ cúng. Trên mỗi tàu thuyền đều chăng đèn kết hoa. Làng chọn ra một ban nghi lễ gồm các cụ cao niên, hiền đức, có uy tín với bạn chài. Vị chánh bái dâng đồ tế lễ (không được dùng hải sản) và đọc văn tế nói lên lòng biết ơn của dân làng đối với biển cả và cầu mong mùa đánh bắt bội thu, thuyền bè đi khơi về lộng an toàn. Ba tàu lớn trung tâm buông neo, kết laị với nhau, hướng ra biển. Các tàu thuyền còn lại phải neo đậu phía sau tàu lớn rước ấn Ngài. Các chủ tàu đều làm bàn thờ và cỗ cúng riêng trên mỗi tàu. Sau lễ cúng tế, tất cả đoàn rước quay đầu chạy vào phía mạn bắc dưới chân cầu Cửa Hội. Tại đây sẽ diễn ra các hoạt động văn hóa văn nghệ, biểu diễn hát dân ca ví, dặm và lễ thả đèn hoa đăng của các ngư dân. Nghi Hải là địa phương có truyền thống đánh bắt hải sản của tỉnh Nghệ An. Lễ hội cầu ngư bày tỏ khát vọng được bình yên trong cuộc sống của ngư dân. Hàng năm, lễ hội cầu ngư phường Nghi Hải là một phần của lễ hội Du lịch biển Cửa Lò.
